Piramida zdrowia - zalecany model żywienia
25 sierpnia 2021
Sposób odżywiania oddziałuje na człowieka przez całe życie, wpływa na jego zdrowie, witalność. Aby więc przybliżyć zasady prawidłowego żywienia naukowcy zaprezentowali model żywienia mający ułatwić stosowanie prawidłowej diety.
Piramida została stworzona po to, aby w łatwy sposób określić jakie produkty należy jeść często, a jakie rzadziej.
W dużym skrócie zalecenia wyglądają tak, jak na poniższym rysunku.
Najważniejsze zalecenia nowej piramidy żywienia.
Podstawą jest codzienna aktywność fizyczna, oraz kontrola wagi. Ruch jest nieodzownym elementem łączącym się ze zdrowiem, chroni przed chorobami cywilizacyjnymi, np. cukrzycą, schorzeniami serca. Każda dorosła osoba powinna być aktywna fizycznie przynajmniej 30 minut dziennie. Nie trzeba wykonywać męczących ćwiczeń, można chodzić na spacery, jeździć na rowerze, tańczyć.
- Najczęściej powinnyśmy spożywać produkty zbożowe.
Trzeba zaznaczyć, że produkty zbożowe, które dostarczamy do organizmu powinny pochodzić z jak najmniej przetworzonych mąk gruboziarnistych, a także kasz, zwłaszcza gryczanej i jęczmiennej. Pieczywo pełnoziarniste jest lepszym rozwiązaniem, niż pieczywo lekkie, ponieważ zawiera więcej błonnika pokarmowego.
Ważne są też tłuszcze roślinne (oliwa z oliwek, olej sojowy, słonecznikowy, rzepakowy, miękkie margaryny wysokogatunkowe). Dostarczają nam niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, a zwłaszcza potrzebnych organizmowi tłuszczów omega-6 i omega-3, które można czerpać jedynie z pożywienia. - Codziennie należy jeść jarzyny - najlepiej w postaci surowej lub gotowanej na parze, bez zasmażek (warzywa są podstawowym źródłem witamin i minerałów ).
Nie zapominajmy o warzywach strączkowych i orzechach. Należy je spożywać przynajmniej raz dziennie. Orzechy są źródłem kwasów tłuszczowych jednonienasyconych oraz wielonienasyconych, białka, błonnika, potasu, magnezu, wapnia oraz żelaza, którego zawartość przewyższa nawet ilości zawarte w mięsie.
Zalecenie regularnego spożywania roślin strączkowych wynika z faktu, że są głównym źródłem zarówno białek jak i węglowodanów.
Owoce (naturalne słodycze) spożywamy 2-3 razy dziennie. Trzeba pamiętać, że niektóre z nich zawierają dużo cukru (fruktozy). Nie wolno z nich jednak rezygnować, ponieważ dostarczają nam wielu witamin. - Ważne są też sery i jogurty. Wybierać jednak powinno się produkty mleczne o niższej zawartości tłuszczu i możliwie jak największej zawartości wapnia.
Nie zapominajmy o mleku - jest bogatym źródłem wapnia, który jest niezbędnym składnikiem budowy kości. - Kilka razy w tygodniu w naszym jadłospisie powinny znaleźć się ryby. Ze względu na nienasycone kwasy tłuszczowe mają one pierwszeństwo przed drobiem i jajami.
Pamiętajmy! Ten szczebel piramidy to sugestia dokonania wyboru, albo jaja, albo ryba, albo drób, a nie wszystko razem jednego dnia. - Czerwone mięso - występuje na szczycie piramidy - wolno jeść tylko kilka razy w miesiącu.
- Dla dorosłych od czasu do czasu - polecona jest lampka wina.
Zalecenia żywieniowe zawarte w piramidzie to sugestie ogólne, oznaczające, jakie grupy produktów w ilu posiłkach powinny się znaleźć. Jest to też informacja, których produktów należy unikać. Nie oznacza to jednak, że są to bezwzględne nakazy. Prawidłowo ułożone jadłospisy muszą uwzględniać indywidualne potrzeby takie jak: płeć, wiek, rodzaj wykonywanej pracy, kondycja zdrowotna i aktywność fizyczna.
Piramidy zdrowego żywienia są dla wszystkich wytycznymi ogólnymi, które trzeba zawsze zindywidualizować!
Opracowała:
starsza dietetyczka Anna Jastrzębska
Konsultacja:
kierownik sekcji żywienia Zdzisława Wiśniewska
Źródło:
Żyjmy w zdrowiu czyli nowa piramida żywienia
www.sfd.pl
